Externe bestuurders in je KMO of familiebedrijf: een vloek of een zegen?

Houd je als bedrijfsleider graag alle touwtjes stevig in handen? Mis je soms een goed klankbord of specifieke expertise, maar heb je liever geen kritische pottenkijkers in je onderneming? De context waarin ondernemingen vandaag moeten overleven (en liefst ook successen boeken) evolueert aan een razendsnel tempo. Reden genoeg om alle hulp en ondersteuning te zoeken die beschikbaar is. Een raad van advies of een actieve raad van bestuur met externe bestuurders is voor vele ondernemingen geen overbodige luxe. Laat ons dus enkele pro’s en contra’s op een rijtje zetten, en oordeel vooral zelf of het je iets kan brengen! Als je overtuigd bent, kan je best deskundige hulp zoeken om deze nieuwe stap goed voor te bereiden. Als eigenaar bepaal je immers nog steeds het kader en de spelregels.

Responsive image

Strategische reflectie - Waar een kleine organisatie weinig afstand kent tussen operationele en strategische beslissingen, typeert het grotere organisaties dat ze een duidelijk afgescheiden strategisch bestuursniveau hebben. Het grote voordeel hiervan is dat er bewust gekozen wordt voor periodieke momenten van strategische reflectie met wat meer afstand van de dagdagelijkse werking. Er wordt meer op de langere termijn gekeken, je kan beter anticiperen op opportuniteiten en risico’s. Maar natuurlijk betekent dit dat je ook tijd moet maken om een degelijk strategisch plan te maken, en dat er kritisch wordt gekeken naar de consistente uitvoering ervan.

Objectieve kijk – Externe adviseurs of bestuurders staan wat verder van je onderneming en de familie, en kunnen dus helpen om rationeler te kijken naar meer emotionele vraagstukken. Als ze goed gekozen worden, brengen ze kennis en ervaring bij die nog niet in het bedrijf aanwezig is of wijzen ze je op beslissingen die je bewust of onbewust uit de weg bent gegaan. Zoals de vraag of je nieuwe markten moet verkennen of van bepaalde diensten of producten afscheid moet nemen. Of gevoelige beslissingen rond de tewerkstelling, bezoldiging, promotie of het ontslag van een familielid. En de vraag hoe je je eigen rol op langere termijn ziet evolueren en wat er dan moet gebeuren om de continuïteit van het bedrijf en het lot van de medewerkers niet op het spel te zetten. Lastig, maar je ziet de meerwaarde voor je bedrijf (en het door jou ingezette vermogen).

Heldere afspraken – door externen te betrekken worden de spelregels die je voorheen zelf kon bedenken en aanpassen, formeler vastgelegd. Belangrijke bedrijfsprocessen zullen worden gedocumenteerd (en waar nodig gecontroleerd), er zullen afspraken gemaakt worden over verantwoordelijkheden en rapportering over de acties en resultaten in de toegewezen domeinen. Minder improvisatie en meer discipline lijken misschien een bedreiging voor je autonomie maar ze helpen ook om te delegeren en niet alle bordjes zelf in de lucht te moeten houden. Ze brengen je natuurlijk ook een professioneler en meer betrouwbaar imago zodat je betere medewerkers kan aantrekken en geloofwaardiger bent voor banken en zakenpartners.

Bestuurdersaansprakelijkheid – Externe bestuurders die je als aandeelhouder formeel benoemt, zijn mee aansprakelijk voor het gevoerde beleid. Ze zullen hun taak dus ernstig nemen, en liever de confrontatie aangaan dan later voor een lakse houding aansprakelijk gesteld te worden. Dit kan leiden tot conflicten, of ze juist helpen voorkomen. Alleszins dient overleg op een respectvolle manier plaats te vinden in een voor iedereen veilige context: soms is het waardevol om hiervoor een externe facilitator of ondernemingsbemiddelaar te betrekken.