Ik krijg vaak vragen van ondernemers die hun zaak willen overdragen, maar niet weten hoe ze hieraan moeten beginnen. Hoe krijg je zicht op je eigen situatie, wat wil je eigenlijk voor de komende vijf, tien, twintig jaar nog zelf? Gaan de mensen in de omgeving je niet vreemd bekijken als je aangeeft dat je huidige leven te eng of te uitputtend is, of je geen voldoening meer geeft? Kan je het operationeel management van je bedrijf overdragen en toch nog aandeelhouder blijven (of omgekeerd)? Wat zijn de voor- en nadelen? Wat als je een aanvang neemt met de overdracht, en dan blijkt dat je je vergist hebt, of het je niet de gewenste opbrengst levert? Nog moeilijker: wat als één van je kinderen mee in de zaak zit en je je andere kinderen niet wil benadelen? Als bedrijfsadviseur heb ik veel dergelijke reorganisaties begeleid, en geleerd dat een degelijke, voorafgaande reflectie erg belangrijk is! Vijf tips:
Neem afstand en tijd - Er zijn uiteraard veel technische aspecten aan de uitwerking van een bedrijfsoverdracht, maar het moeilijkste is wellicht : eraan beginnen. Zo breed mogelijk je eigen wensen en de mogelijke opties verkennen en zo open mogelijk ook peilen naar de wensen en verwachtingen van de belangrijke mensen rondom jou. Afstand nemen is echter niet evident als je dagelijks vele brandjes moet blussen… misschien helpt een afspraak in je agenda om het ook eens écht te doen!
Het kan helpen om er met anderen over te praten: door je gedachten te formuleren worden ze helderder, je krijgt eventueel ook al input over mogelijke reacties, er komen misschien nog andere invalshoeken of aspecten die je over het hoofd gezien had…
Lijst je vragen op en zoek de antwoorden: kijk wie je kan helpen: dat kunnen experten zijn of ervaringsdeskundigen. Denk goed na over wat je juist zoekt, en zoek tot je antwoorden vindt die je volledig comfort bieden. Onthoud: er bestaan geen domme vragen. Wel mensen die jou niet goed inschatten, andere waarden hanteren, … : nuttig om mee te nemen, maar zoek dan toch maar verder!
Bereid je voor – vooraleer je je plannen ontvouwt tegenover cruciale partners, kan je ze beter goed hebben uitgewerkt. Idealiter heb je ook al nagedacht over wat voor de anderen mogelijke bekommernissen zijn en hoe je daaraan tegemoet kan komen.
Bespreek je plannen en zorg voor heldere afspraken – finaal moet je je plannen natuurlijk ontvouwen, het heeft geen zin om rondjes te blijven draaien zonder te weten wat de andere betrokkenen willen. En met gissen kom je nergens. In delicate situaties kan het nuttig zijn om een neutrale, deskundige partij te betrekken om de gesprekken te begeleiden, standpunten en bezwaren te herformuleren, mee naar duurzame en werkbare oplossingen te zoeken.